MOHON BANTUAN PENGUNJUNG

Dengan segala kerendahan hati, penulis mohon kerelaan para pengunjung untuk ikut berpartisipasi memberikan tanggapan atas usaha penulis menerbitkan blog ini, yang semata - mata hanya merupakan wujud dari kebingungan penulis yang amat sangat untuk memilih Babad nusa Penida yang sebenarnya. Penulis tunggu tanggapan atau pendapat para pengunjung melalui kotak komentar yang penulis sediakan di bawah masing2 posting yang ada. Suksma

Jumat, 19 Maret 2010

Babad Nusa Penida Fersi 2

Om Awighnam astu
.
Iki caritha kandhaning usana Pulo Nusa, Nga., hana ngaran Ki Dukuh Jumpungan, hanéng Gunung Kila, kunang Ki Dukuh Jumpungan, hakur?n lawan Ni Pur? manak ngaran I Mraj?, kunang I Mraja, hakur?n lawan Ni Lundah, manak ngaran I Undar, kunang I Undar, hakur?n lawan Ni Lumi, manak I R?nggan, lawan I Macaling.

Kunang I Rvenggan hakur?n lawan Ni Mrahin, Ni Mrahin manak I Gotra, lawan I Pangéran Yeh Ha, luh sanunggal ngaran I Tosné, maka striné déwané di Jungut Batu, kunang carithan I Dukuh Jumpungan.
Carithan?n I Dukuh Jumpungan, lawan I R?nggan, hanggawé lolohané di Paniddha, miwah ring C?ningan. Kunang kang ngaran I R?ngan, hana ring Byas Muntig. Sah?ñah I Dukuh Jumpungan, hasanak ring I Macaling, sangkanya padha ?akti.
I Gotra luwas ka Bukit Byah?, nunas kasidyan, ring déwané ring Bukit Byaha, ngwasayang guminé mangda dados t?ng?t, sadangin paniddha,hasing wwang ngwasayang guminé ring nusa, wenang I macaling nagihin upti

.Kahicén hantuk déwané ring Bikit Byaha. Kunang I pangéhan Yéh Ha, luwas ka Bukit Byaha, mapimmas kasidén, ngwasayang guminé di LémbÔngan, tékéd ka Jungut Batu, ring déwané ring bukit Byaha, hida bhatara lanang maparab Ida I Wirang, Ida Bhatara Istri, maparab I lulut. Mangkana carithanya I Dukuh Jumpungan.

Mangké tembéné carithane I Dukuh Jumpungan, hadulur santanané kabéh, hapan sira maha ?akti, makadi I R?nggan, ring mangké I Dukuh Jumpungan, hadulur I R?nggan, har?p hamagut ak?n kasaktyan, ring bhatarané ring Bali, di Tohlangkir, sirang hapuspata, Sang Hyang Mahadéwa.
I Dukuh Jumpungan mwang I R?nggan, hapti ñ?bit Gunung Tohlangkiré, mangdé hapisah ro, sahika karanané I Dukuh Jumpungan mwang I R?nggan, hanunggangi palwa magöng.

Palwa ika kalintanging sakti, hasing kapunig bumi hika, déning palwané I Dukuh Jumpungan, hadulur I R?nggan, h?ñag hat?mahan samudra. Ring mangké I Dukuh Jumpungan, hadulur I R?nggan, mwang sas?ntanané, hana ring Gunung Kila, prasama tinut ring I Dukuh Jumpungan, ring mangké humunggahing palwa, sah saking Gunung Kila, hangalih maréng Bumi Bali, pradé?a Padhang, hasing kadumpak bumi hika, déning palwané I Dukuh Jumpungan, brasta hat?mahan sagara.

Mangké mangétan palayaré, ring kiduling ulo Nusa, dateng ring wétan kiduling Pulo Lombok. Hirika makit?h palwa hika, mar?p hangalor, tandwa kadumpak Gunung Nusa hika, pananggu wétan, brasta t?mahan samudra, karanané mangaran ring Madahu, kat?kéng mangké, mulané gunung Nusa hana ring wétan, sawiji ring sasak, kang ngaran Bukit Bangko-bangko, mab?n?r saking kana.

Wus prapta ring loring Madahu, wetaning Pulo Bali, hirika polih sÔnggéng prahuné ki Dukuh Jumpungan, mwang I R?nggan, karanané hingaranan Di Slang kat?ka mangké. Ring wus mangkana, mwah kapahayu palwa hika, mwah hayu kading dangu, ring mangké mwah lumaku, palwa hika, hangidul hangulwan lakunya.

Dat?ng ring pradé?éng Padhang Bumi Bali, kidul ulwaning Tanah Hampo. Tan dwa ñag bumi Padhang hika, ring pan?pi kidul, hatemahan samudra, kat?kaning mangké, mangkana kacarithanya.
Tucapa Bhatara Mahadéwa, ring Gunung Agung, wruh sira ring haptiné I Dukuh Jumpungan, har?p rumug hak?n kahyangan nira Bhatara
Mahadéwa, tan dwa runtik sang Hyang Mahadéwa, nuli katlum?d palwané Ki Dukuh Jumpungan, dadi makakirig palwa hika, mangidul kulwan, prapta w?nt?ning Pulo Nusa, tandwa kadungkap, Pulo Nusa hika, né mananggu kulwan, r?m?k gunung hika, mat?mahan samudra, palwa hika kasambit di dogÔngé ñl?kak, hirika malingkuh mar?p wétan, mahulu sor, karana tan dadi magingsif sak?ng kana.Ri huwus lama hirikang palwa haneng kana, wastwatl hat?mahan bukit, n?h?r hingaranan Bukit C?ningan, samangkana pidarthanya.

Tucapa mangké I Dukuh Jumpungan, hanggawé lolohan di Paniddha, ri wusing mangkana, I Dukuh Jumpungan hangalih dé?a, wenten C?ningan, t?h?r hawésma ring C?ningan, kimang sasantanané Ki Dukuh Jumpungan, b?ñcah padha ngulati désa. I R?nggan mungsi maring Byas Muntig, t?h?r hawésma ring Byas Muntig. I Macaling hangungsi maring Péd, t?h?r hawesma ring Péd.
Kunang mangké wuwus?n, I R?nggan sampuné j?n?k ring Byas Muntig, hakur?n lawan I Mrahip, ri wiisi lama hakur?n, hana hanaknya laki- laki roro, stri sawiji, kang jyésta ngaran I Gotra, karig madya ngaran, I Pangéran Yéh Ha, kang pinih wuntat, ngaran Ni Tolé.Ri wkasan Ni Tolé hingamét stri déning Hyanging Jungut Batu, hakakasih Hyang Priyaka, tucapa mangké kang ngaran, I Gotra, atmajané I R?nggan, déning wus lama hawésma ring Byas Muntig, ri mangké hana carithanya, 1 Gotra haptya m?d?k ring Bukit Byaha, mamuhun kasidén, ring Hyanging Bukit Byaha, sira hapapasih I Wirang, sané histri hapapasih Ni Lulut, hana haturé I Gotra, mamuhun ring Hyanging Bukit Byaha, haptya nguwasayang guminé ring Nusa Gdhé, pananggu wétan, ngaran ring Madahu, mangda sidha t?ng?t, Hyanging Bukit Byaha hasung ring I Gotra, nulya I Gotra hamwit, ring Hyanging Bukit Byaha. Lumampah maring M?dahu, tan kataknéng hawan, sampun prapta, hirika dané ngwangun wésma ring M?dahu, tucapa mangké sang hapan?lah, Pang?ran di Yéh Ha, hapti humd?k ka Bukit Byaha, ring sang hakakasih, I Dahi Wirang, sané histri hakakasih I Lulut, haturé I Pangéran, Yéh Ha, muhun ring yanging Bukit Byaha, mangdé sidha ngwasayang bumi Nusa, né di LémbÔngan, trus ka Jungut Batu, mangdhé sidha t?ng?t, Hyanging Bukit byaha hasung ri Pangéran Yéh Ha, makadi kasidyan, karané hyang ring Bukit Byaha hasung, hapan sira hyanging Bukit Byaha, méng?t sira hakakasih ring I Dukuh Jumpungan, saking nguni trus kat?kéng santananya, mangg?h hasawitra.

Ri mangké I Pangéran Yéh Ha, wus putus sinungan kasidyan, t?kéng kasuksman hid?p, mwang pasuk w?tunya kabéh, trus ring kasuksman Bhatara, mangké I Pangéran Yéh Ha, kag?ntosi haran déning Hyanging Bukit Byaha, hingaranan Pangéran Byaha, samangkana panugrahané hyanging Bukit byaha. Lumampah want?ning Jungut Batu, tan kataknéng hawan, sampun prapta ring Jungut Batu, hirika dané ngwangun wésma, hat?ng?ran wésma ring Jungut Batu, nda tucapa saprati santanané I Dukuh Jumpungan, b?ñcah padha holih dé?a, ri sajroning Pule Nusa, hana ring C?ningan, hana ring Byas Muntig, hana ring Medahu, hana ring Jungut Batu, samangkana hunggwané saprati santanan I Dukuh Jumpungan, kacaritha ri usana.
Tucapa mangké I Pangéran Byaha, wus halawas hawésma want?ning Jungut Batu, dadi hangr?ngö wr?tha, hana wiku maha ?akti, turun saking Yawa Dwipa, maréng bumi ali, w?nt? ring dé?a Gélgél. Hapuspatha sira Dang Hyang Nirartha, handiksahin Dal?m WaturénggÔng, hika marmané I Pangéran Byaha hagé citané lungha maréng Bali, hum?d?k ring Ida Dal?m, ñ?n?ng ring Gélgél, mwah hum?d?k ring Ida Dang Hyang Nirarta.

Tan dwa I pangéran Byaha, malayar han?gakin jukung, w?nt?ning bumi Bali, tan katon néng hawan, wus prapta ring swaning Jumpai, hagé sira lumaku, jumujug ring Gé1gé1, hum?d?k ring Dal?m.
Tan kataknéng hawan wus prapta ring bañcingah w?ntVening Gélgé1, Ida Dal?m s?d?ng tinangkil, want?ning saba. Dat?ng I Pangéran Byaha, santanané I Dukuh Jumpungan, dahating maha sakti hawésma ring Jungut Batu, I pangeran Byaha raris hum?d?k ring Ida Dal?m, t?h?r dal?m mangandika, ling hira dal?m, Ih kita Pangéran Byaha, wawu dateng kita, mangkana ling Ida Dal?m, humatur I angéran Byaha, singgih dal?m, kawula wawu dat?ng, hum?d? ri dal?m, samangkana haturé I Pangéran Byaha.
Mwah hana ling dal?m, hangapa hana wuwus ta hum?d?k sun, lah warah akna, mangkana ling hira dal?m, humatur pangéran Byaha, singgih dal?m, marmané kawula m?d?k ring dal?m tan hana séjénan, wantah kawula ngatur hak?n jiwita raga, m?kul buk padan, dal?m, yan hana sih dal?m, kawula nunas pag?nahan ring dalem, samangkana haturé Pangéran Byaha.
Ling dal?m hasung ring I pangéran Byaha, hapan dal?m sampun w?ruh ring I Pangéran Byaha, dahating maha sakti, tan dwa sinimg I Pangéran Byaha, hawésma ring t?pining Swéca Pura, kulwaning kadatwan kapal, dining lwah hiku gambira, sringan blabar, tur sampim pengimg, karanane haneng kana kinén, dénira dal?m, I Pangéran Byaha hawésma, mangdé mwah hasat sakadi kuna, I pangéran Byaha tan tulak, ring hyun ira dal?m. N?h?r wésma hanéng kana, hagé I Pangéran Byaha hamahayu Iwah ika, hapan t?pinya kidul, ndatan dwa mwah malwi kadi kuna.
Hapan I Pangéran Byaha, sinungan déning Hyanging Bukit Byaha, tan hana balabar dateng maring ngkana. Ika Karanane hingaranan Lwah Yeh Ha, katama t?kaning mangké, saking pakaryané Pangeran Bya Ha, mangké I Pangéran Byaha, hangwangun hasrama, ring pinggiring Lwah Yéh Ha, tan katakna wuwus puput, ha?rama ika, hing kana I Pangéran Byaha, j?n?k ha?rama, ring wus lama I Pangéran Byaha ha?rama mangkana, hana hyun dane hab?br?sih, hanging durung w?nt?n ring hyun dané kang yogya hanggén pagurwan, tan dwa kadi pituduhing Hyang ri Pangéran Byaha, hasung tuduh, tan dwa dateng sira, Dang Hyang Nirartha, lungha ka Gélgél nuruni dalem.

Makol?m ring mrajané Pangeran Dawuh, tan sah manangkil ring ida sang guru I Pangéran Byaha, wus wruh ring Ida Dang Hyang Nirartha makol?m ring warapsari, ri mangké hagé I Pangéran Byaha, dat?ng tum?d?k ri sira Dang Hyang Nirartha, ri wuwus prapta I Pangéran Byaha, wantening warapsari, hana ling Dang Hyang Nirartha, héki ta Pangéran Byaha, hapa hana sadyanta kat?mu ring nira, lah warah akna, mangkana ling nira Mpu Dang Hyang

.Humatur Pangéran Byaha, singgih sang maha mpu, kawula nda br?sih, hanuhun suku ring j?ng maha mpu, déni panugrahan Hyang ing Bukit Byaha, mangké kawula hab?br?sih miwah haguru, samangkana haturé Pangéran Byaha, tan dwa hañahuri sang maha Mpu, rahayu yan mangkana, suka citané I Pangéran byaha, pramangké sira hingas?karan, want?ning Mrajan Warapsari, hadulur strinya, ngaran Ni Carmahin.

Ri wus puput sira hingasekaran, siha widhi widana, kinasungan sira hanugrahan, tatwa aji suksma, t?kaning pasuk w?tunya kabéh, miwah pamralina bwa sangupati, mwah hana panugraha, kanugraha I pangéran Byaha, ñisyanin soroh s?ngguhu, saha gamanya sangutukup, hag?ntorag, t?kaning sungu mangkana kagamanya.tan dadi loka pala?raya, hang?ntas wÔng p?jah.
Yan hana pacarwan bumi, nangk?n panca wali krama, dadi mamujahin caruné, sané di sor, miwah cam halit ring dé?a dé?a, yan sira murug ngalewihi panugrahan ika , mangdé k?na bajra wi?a denira Dang Hyang Nirartha. moga tan n?mu rahayu, hila-hila t?m?n, samangkana putus panugrahan Ida Dang Hyang Nirartha ri I Pangéran Byaha, hamwit mantuk maréng pasraman, hadulur strinya, sira Dang Hyang nirartha hasung hanugraha.

Tucapa mangké Dang Hyang Nirartha wus puput pakarya nira, humantuk sira w?nt?ning saba kañcana. Samangkana pidarthanya Pangéran Byaha, maséwa ring Dang Hyang Nirartha.


Tucapa mangké I Pangéran Byaha, ring Pasraman Yéh Ha, tan sah bakti stiti widhi, saking pasraman, mapinunas kasidyan, ring hida hyanging Bukit Byaha, tan katakna wus lama sira pangéran Byaha, hana suta nira laki, n?h?r hingaranan Dyah Kanaka, makur?n ring Ni Carmin, r?ndah ta hanak ira, laki stri, kang stri hingaranan Ni Narmin, kamét dé nira Arya Kuta Wandira, ri huwus malami, hana suta nira laki, ngaran Sirarya Kuta Waringin, dudu Kuta Waringin Kubon Tubuh, samangkana pidartanya ring usana.

Puniki mantrané Ki Dukuh Jumpungan, Pamatuh tka I Macaling, ?a., Ma., Ông kalah sawadwané padha patuh, kali sir?p bumi kala sir?p, Bhatara di Nusa kabéh padha sir?p, basing tka padha sir?p.
Nyan Pamatuh yan sira har?p lung basing laku, yaning dé?a hangk?r, ?a., toya hasibuh c?m?ng, samsam don tibah, wija kuning, sirat akna hid?r kiwa, ping 3. Ma., Ông kala sir?p, dewa sir?p, pamatuh sira Bhatara ring Bukit Byaha, ya sakala linglung, sasing tka padha patuh, ring hawak sariranku, karang haéng padha patuh.
Iki Pamatuh yan umah hangk?r, ?a., toya sirat akna hid?r kiwa ping sapisan, Ma., Ông Durgha Maya Mayan, aku sang Hyang Lali, déwa hakurang loka, muksah haku tan katon, hanunggang aku jaran bad?ng, hingon-hingon aku bébété, I Kalimun pañjak aku, adan aku I Mruggi, -/- aku pawakan Déwa
ring Dal?m, hatmaja nira Hyanging Pus?h, hana mahyanging mrajeng, sing kapapag bragalan dewa di Puseh, ring hawak sariranku teka lengleng bungeng tan pangucap.

Kunang iki buyuté sira R?nggan, stri kakung mag?nah selaning halis, wayahnya stri kakung mag?nah ring dada, rama rénanya stri kakung mag?nah ring lambung t?ng?n, I R?nggan mag?nah ring lambung kiwa, I Gotra mag?nah ring hulun hati, I Tolé mag?nah ring nabhi, Déwané ring Jungut Batu mag?nah ring ?iwadwara.
Iki kahyangan kawruh akna Iwirnya, Hyang Hulu Ratu, mungguh ring hulupuhun, Hyang Pakedungan mungguh ring kulit, Hyang Sak?nan mungguh ring tangan, hyang ring Swaha mungguh ring sabda, Hyang ning Basukih mungguh ring susu, Hyanging Rambut Pala mungguh ring soca, Hyanging Kamanisan mungguh ring getih, Hyanging Batukaru mungguh ring balung, Hyanging Batur mungguh ring hati, Hyanging Meru mungguh ring gulu, Hyang Mwah ring sirah, Hyanging Gunung sari mungguh ring sarira. Hyanging Kadaton mungguh ring wangkÔng, ika kahyangan haywa cawuh-cawuh.

Kunang Hyang Ring Basukih, hapuspata Hyang G?ni Jaya, hasañjata tw?k. Hyang ring Watukwang, hapuspata Hyang Sandijaya, hasañjata cak?t. Hyang ring Watukawu, hapuspata Hyang Mayaning rat, hasanjata blakas. Hyang ring Yéh Jruk, hapuspata Hyang p?rwajaya, hasañjata p?dang. Hyang ring Péjéng, hapuspata Hyang Manik Janma, hasa-njata duhung, Hyang ring Jugul Watu hapuspata hyang Manik Gumawang, hasañjata tumbak. Iki Kahyangan kasaktin Rontal, iki babad Dukuh Jumpunganring Pulo Nusa. Puput sinurat

Tidak ada komentar:

Posting Komentar